اوایل این ماه، فروشگاه Kmart یک «بالم پاک‌کننده اسید هیالورونیک» را از قفسه‌های خود جمع‌آوری کرد، پس از آنکه یک نوجوان پس از استفاده از این محصول مراقبت پوستی دچار درد چشم و تاری دید شد و در بیمارستان بستری گردید. هنوز مشخص نیست که کدام ماده باعث این واکنش شده است.

در بیانیه‌ای، Kmart اعلام کرد که در حال انجام تحقیقات است و در همین حال این محصول را از بازار خارج می‌کند. همچنین این خرده‌فروشی گفت:

ما می‌خواهیم به مشتریان خود اطمینان دهیم که لوازم آرایشی ما طوری طراحی شده‌اند که با الزامات استرالیا و اروپا در مورد ترکیبات سازگار باشند.

اسید هیالورونیک – علیرغم نام آن – یک ماده ملایم است که معمولاً در محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شود.

اما اسید هیالورونیک به‌عنوان یک ترکیب مراقبت پوستی چه تأثیری بر پوست دارد؟ و آیا برای کودکان و نوجوانان بی‌خطر است؟

اسید هیالورونیک چیست؟

اسید هیالورونیک یک گلیکوزآمینوگلیکان است – مولکولی بر پایه قند که به‌طور طبیعی در پوست، چشم‌ها، مایع مفصلی و بافت همبند یافت می‌شود.

این ماده نقش کلیدی در آبرسانی به پوست و بافت‌ها، روان‌سازی مفاصل و حمایت از ترمیم بافت دارد.

فراتر از کاربردهای آرایشی، اسید هیالورونیک در انتقال دارو، پزشکی بازساختی، ترمیم زخم و درمان بیماری‌هایی مانند آترواسکلروز (تنگی و سفت شدن دیواره شریان‌ها) و آرتروز (بیماری تخریبی مفصل) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین این ماده، عنصر اصلی در بسیاری از قطره‌های چشمی و محلول‌های مراقبتی لنزهای تماسی است.

چگونه در مراقبت از پوست استفاده می‌شود؟

اگرچه واژه «اسید» ممکن است تداعی‌کننده خشونت و آسیب برای پوست باشد، اما اسید هیالورونیک در محصولات مراقبت پوستی به شکل اسیدی خود استفاده نمی‌شود. معمولاً به‌صورت نمک آن، یعنی «سدیم هیالورونات» به‌کار می‌رود.

در محصولات مراقبت پوستی، اسیدهای فعال مانند اسید سالیسیلیک معمولاً pH پوست را کاهش می‌دهند و با شکستن پیوندهای بین سلول‌های مرده، باعث لایه‌برداری پوست می‌شوند.

در مقابل، اسید هیالورونیک برای آبرسانی به پوست استفاده می‌شود. این ماده یک «هومکتانت» است، یعنی ترکیبی که آب را جذب و حفظ می‌کند.

اسید هیالورونیک سه ویژگی دارد که آن را برای استفاده در محصولات پوستی مناسب می‌سازد: محلول بودن در آب، سازگاری زیستی (یعنی برای بدن مضر نیست) و قابلیت تجزیه زیستی (به‌طور طبیعی به مواد ساده و غیرسمی تجزیه می‌شود).

معمولاً ایمن و قابل تحمل است، به این معنا که عوارض جانبی بسیار کمی دارد.

در محصولات مراقبت پوستی، اسید هیالورونیک در اشکال مختلفی استفاده می‌شود. مولکول‌های کوچک‌تر آن می‌توانند به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ کرده و آن نواحی را آبرسانی کنند. در تبلیغات، این نوع از محصول معمولاً با عنوان «ضد پیری» معرفی می‌شود، زیرا تولید کلاژن (پروتئین ساختاری پوست) را تحریک کرده، خاصیت کشسانی پوست را بهبود می‌بخشد و ظاهر خطوط ریز را کاهش می‌دهد.

مولکول‌های بزرگ‌تر اسید هیالورونیک روی سطح پوست باقی می‌مانند و تأثیر آبرسانی فوری دارند و از تبخیر رطوبت پوست جلوگیری می‌کنند.

آیا خطراتی وجود دارد؟

اسید هیالورونیک به‌طور کلی ماده‌ای ایمن محسوب می‌شود، حتی برای پوست‌های حساس. اما محصولاتی که تحت عنوان «مراقبت پوستی با اسید هیالورونیک» معرفی می‌شوند ممکن است حاوی مواد دیگری باشند که باعث تحریک پوست شوند.

به‌ویژه، مواد معطر، نگه‌دارنده‌ها و سورفکتانت‌ها (ترکیباتی که باعث کف کردن و شست‌وشوی چربی و آلودگی می‌شوند) ممکن است برای پوست بی‌خطر باشند اما چشم‌ها را بسوزانند یا تحریک کنند.

این به این دلیل است که قرنیه و ملتحمه (غشای نازکی که سطح چشم را می‌پوشاند) بسیار حساس‌تر از پوست هستند.

ترکیبات محصولات مراقبتی چگونه تنظیم می‌شوند؟

برخلاف داروها و محصولات درمانی که تحت نظارت «اداره کالاهای درمانی» (TGA) هستند، محصولات آرایشی عمومی نیاز به آزمایش یا تأیید ایمنی پیش از عرضه در بازار ندارند.

در عوض، شرکت‌ها باید کسب‌وکار خود را در «طرح معرفی مواد شیمیایی صنعتی استرالیا» (AICIS) ثبت کرده و اطمینان حاصل کنند که ترکیباتشان در استرالیا ممنوع یا محدود نشده‌اند.

این باعث ایجاد یک خلأ بالقوه می‌شود که در آن محصولات معیوب تا زمان بروز واکنش‌های نامطلوب در بازار باقی می‌مانند و تازه پس از آن جمع‌آوری می‌شوند.

آیا این محصولات برای کودکان مناسب هستند؟

بیشتر تحقیقات علمی درباره ترکیبات فعال – از جمله اسید هیالورونیک – روی بزرگسالان انجام شده است. این مسئله باعث ایجاد شکاف در درک تأثیر این مواد بر پوست نوجوانان و کودکان می‌شود.

بسیاری از محصولات برای پوست‌های مسن‌تر یا انواع خاصی از پوست طراحی شده‌اند و برای کودکان و نوجوانان اساساً غیرضروری هستند.

در برخی موارد، حتی ممکن است برای پوست آن‌ها مضر باشند. برای مثال، مگر با تجویز متخصص پوست، توصیه نمی‌شود که نوجوانان از محصولات رتینوئیدی (حاوی رتینول یا رتینال) استفاده کنند، چون ممکن است باعث قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و خشکی شوند.

به‌طور مشابه، محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسیدها ممکن است باعث تحریک، خارش، قرمزی و حتی تشدید آکنه در پوست جوان شوند.

پس کودکان و نوجوانان باید به دنبال چه محصولاتی باشند؟

کودکان و نوجوانان باید از محصولاتی که حاوی ترکیبات فعالی مانند رتینول، ویتامین C، آلفا و بتا هیدروکسی اسیدها، و پپتیدها هستند اجتناب کنند. همچنین باید از محصولاتی با برچسب‌هایی مانند «ضد پیری»، «کاهش‌دهنده چین‌وچروک»، «روشن‌کننده» یا «سفت‌کننده» دوری کنند.

برای تمیز و محافظت نگه داشتن پوست، نوجوانان می‌توانند از یک پاک‌کننده خوب، یک مرطوب‌کننده ساده و ضدآفتاب با SPF 30 یا 50 استفاده کنند.

بهتر است از پاک‌کننده‌ها و مرطوب‌کننده‌های ملایم و بدون عطر استفاده شود که برای همه نوع پوست مناسب هستند. مشاوره با داروساز نیز می‌تواند توصیه‌هایی شخصی بر اساس نوع پوست ارائه دهد.